چطور بدون تجهیزات گرون، اولین پادکست خودت رو شروع کنی

احتمالاً شما هم بارها به فکر راه‌اندازی پادکست خودتون بودین. موقع شروع ساخت یک پادکست، احتمالاً خیلی‌ها به خرید میکروفون‌های گران با کیفیت و کلی نرم‌افزار حرفه‌ای فکر می‌کنن، اما آیا پادکست واقعاً به تجهیزات گرون نیاز داره؟ راستش این تصور کاملاً اشتباهه و توی این مطلب می‌خوایم بهتون بگم چطوری بدون هزینه زیاد، اولین پادکست خودتون رو بسازین.

اصلا چرا پادکست بسازیم؟

این روزا پادکست‌ها تبدیل شدن به یکی از محبوب‌ترین شکل‌های محتوا. فقط کافیه به یکی از پلتفرم‌های گوش دادن به پادکست برین تا متوجه بشین که افراد زیادی دارن درباره موضوعات مختلفی پادکست می‌سازن. دلیل محبوبیت پادکست هم اینه که راحت شنیده می‌شه و مردم توی مسیر، سر کار، یا حتی موقع ورزش بهشون گوش میدن.

از طرف دیگه، پادکست یه ابزار عالی برای ساخت برند شخصی و ارتباط با آدماییه که دقیقاً به موضوع تو علاقه دارن. تازه، در درازمدت می‌تونه راهی برای کسب درآمد هم باشه.

درآمد احتمالاً عاملی باشه که خیلی‌ها رو به سمت پادکست بکشونه. از طریق پادکست می‌تونین بعد از اینکه مخاطب‌های خودتون را بیشتر کردین، اسپانسر دریافت کنین و تبلیغشون رو بکنین. راه مهم دیگه هم دونیت هست و می‌تونین از «دارمت» توی پادکست خودتون برای دریافت دونیت و حمایت مالی استفاده کنین.

راهنمای شروع ساخت پادکست بدون تجهیزات گرون

خب همونطور که اول متن گفتیم، هرچند برای شروع پادکست به میکروفون نیاز دارین، ولی حتماً نیاز نیست گرون‌ترین میکروفون بازار رو بخرین. حتی با ساده‌ترین تجهیزات هم می‌تونین پادکست خودتون رو بسازین.

اگه دنبال میکروفون ارزون قیمت هم هستین، ما قبلاً توی مطلب «معرفی بهترین میکروفون‌های اقتصادی برای شروع ساخت پادکست ۲۰۲۵» چندتا گزینه خوب بهتون معرفی کرده بودیم.

در ادامه به چند مرحله اصلی اشاره می‌کنیم که برای ساخت پادکست باید انجامشون بدین و نیاز به تجهیزات گرونی هم ندارن.

مرحله اول: انتخاب موضوع مناسب

اول از همه باید بدونی قراره درباره چی صحبت کنی. بخش انتخاب موضوع پادکست خیلی مهمه چون اگه موضوعت رو اشتباه انتخاب کنی، احتمالاً خیلی زود ازش خسته می‌شی.

پس اگه قصد شروع و راه‌اندازی پادکست خودت رو داری؛ موقع انتخاب موضوع باید به این چندتا نکته ساده توجه کنی:

• علاقه: موضوع پادکست باید چیزی باشه که بهش علاقه داشته باشی و بتونی دربارش حرف بزنی.
• دانش یا تجربه: لازم نیست استاد اون موضوع باشی، ولی حداقل باید چیزی برای گفتن داشته باشی.
• مخاطب مشخص: موضوع مهم دیگه اینکه موقع انتخاب حوزه پادکست، باید بدونی که قراره برای کی حرف بزنی. مثلاً دانشجوها، علاقه‌مندان به تکنولوژی، یا حتی طرفدارای موسیقی راک.
• پایداری: موضوعی که انتخاب می‌کنی رو باید بشه به‌صورت پیوسته ادامه داد و قسمت‌های جدیدی دربارش ساخت.

مرحله دوم: همیشه قبل از ساخت یک اپیزود جدید، براش نقشه بکش

شاید تصور کنین که پادکست فقط با صحبت کردن توی میکروفون ساخته میشه. ولی اشتباه خیلی‌ها دقیقاً همینه و برای شروع، بدون هیچ برنامه‌ریزی فقط پشت میکروفون صحبت می‌کنن. معمولاً هم خسته میشن یا وقتی پادکستشون رو هیچکس نمی‌شنوه، بیخیالش میشن.

پس موقعی که قراره انتخاب کنی که درباره چه موضوعی قراره صحبت کنی، باید ساختار اصلی رو مشخص کنی.

مثلاً اینکه در اوایل پادکست باید به شنونده‌ها بگی که توی این قسمت قراره درباره چی صحبت کنی. مواردی که دوست داری توی بخش اصلی پادکست بهشون اشاره کنی رو مشخص کنی. برای بخش جمع‌بندی هم می‌تونی روی یک خداحافظی کوتاه یا حتی دعوت به دنبال کردن پادکست فکر کنی.

مرحله سوم: ضبط صدا با همون چیزی که داری

توی این مرحله، خیلی‌ها بیخیال ساخت پادکست میشن! نگرانی اصلیشون هم اینه که «میکروفون خوبی ندارم و اینطوری صدا بی کیفیت ضبط میشه». هرچند این جمله ممکنه درست به‌نظر برسه، ولی برای شروع پادکست حتی از موبایل یا لپ‌تاپ هم می‌تونی برای ضبط صدا کمک بگیری.

تقریباً همه گوشی‌های جدید میکروفون قابل قبولی دارن. فقط کافیه توی یه محیط خلوت صدات رو ضبط کنی. از هندزفری ساده‌ای که با گوشی ازش استفاده می‌کنی هم می‌تونی کمک بگیری و معمولاً کیفیتش بهتر از میکروفون داخلیه.

بیشتر از 50 درصد کیفیت صدا به محیط بستگی داره. سعی کن:

• توی اتاق کوچیک صدات رو ضبط کنی.
• پرده، فرش یا بالش دور و برت باشه (برای جذب صدا).
• پنجره رو ببندی و زمان خلوتی رو انتخاب کنی (نیمه‌شب یا صبح زود عالیه).

نکته طلایی: اگه صدات رو با گوشی ضبط کردی و کیفیتش خوب نبود، ابزارهای هوش مصنوعی وجود دارن که بدون تغییر صدا، می‌تونن نویز محیط رو حذف کنن تا صدا دقیق‌تر و شفاف‌تر به گوش مخاطب برسه.

یکی از این ابزارهای بهبود کیفیت صدا برای پادکست Adobe Enhance هست که فقط باید صدات رو داخلش آپلود کنی و نسخه تمیزش رو تحویل بگیری. بعداً توی یک مطلب کلی دیگه، ابزارهای بیشتری رو بهتون معرفی می‌کنیم.

مرحله چهارم: استفاده از نرم‌افزارهای رایگان برای ویرایش پادکست

بعد از ضبط صدا، احتمالاً لازم داری یه مقدار مرتب‌تر یا به‌طور کلی ویرایشش کنی. توی این مورد هم حتی لازم نیست صدابردار حرفه‌ای باشی. چند نرم‌افزار رایگان و ساده وجود داره که می‌تونی ازشون کمک بگیری:

• Audacity: احتمالاً معروف‌ترین نرم‌افزار رایگان برای ویرایش صدا و پادکست Audacity هست. با این نرم‌افزار می‌تونی نویز صدا رو کم کنی، بخش‌های مختلفش رو برش بدی یا کلاً صداها رو متعادل کنی.
• Ocenaudio: نرم‌افزار دیگه‌ای که خیلی ساده‌تر از Audacity هست و برای کسایی که تازه شروع کردن به ساخت پادکست و به دنبال یک ابزار رایگان ویرایش هستن، مناسبه.
• BandLab: این ابزار آنلاینه و حتی روی موبایل هم کار می‌کنه.

هرچند استفاده از نرم‌‎افزار ممکنه برای همه ساده نباشه، اما استفاده از این چندتا موردی که بهشون استفاده کردیم خیلی آسونه. اگر هنگام استفاده از نرم‌افزارهای ویرایش پادکست به سوالی برخوردید، می‌تونین سوالتون رو از ما بپرسین.

سعی می‌کنیم درباره نرم‌افزارهای ساخت پادکست هم مطالب آموزشی براتون آماده کنیم.

مرحله پنجم: انتخاب میزبان پادکست (Hosting)

بعد از اینکه پادکست ضبط و ویرایش شد، نوبت به این میرسه که منتشرش کنیم. خوشبختانه پلتفرم‌های زیاد و مناسبی وجود دارن که به‌صورت رایگان اجازه می‌دن پادکست خودتون رو منتشر کنین.

• اولین گزینه که یک سرویس انتشار پادکست داخلی و فارسی هست، شنوتو نام داره. برای شروع، می‌تونین پادکست‌های خودتون رو به صورت رایگان توی این سرویس منتشر کنین. البته محدودیت حجمی حدود 120 مگابایتی وجود داره که حجم پادکست‌های اولیه به این محدوده نمی‌رسه معمولاً.
• Spotify سرویس محبوب دیگه‌ای برای انتشار پادکست هست که اتفاقاً توی ایران هم کلی طرفدار داره. فقط احتمالا تنها مشکلش نیاز به استفاده از ابزارهای تغییر IP باشه.
• Castbox – سرویس جهانی محبوب دیگه‌ای که توی ایران هم طرفدار زیادی داره.

مرحله ششم: پخش و تبلیغ

این مرحله باعث میشه پادکست شما رو بقیه بشناسن. هرچند خیلی از پادکست‌ها ممکنه مرحله تبلیغ رو پشت‌گوش بندازن یا زیاد بهش اهمیتی ندن، اما هر پادکستی برای موفقیت باید شناخته بشه. راه شناخته شدن پادکست‌ها هم تبلیغه!

البته نمی‌گیم که برای انجام تبلیغات اولیه پادکست خودتون، هزینه پرداخت کنین. اما چه راه‌هایی برای تبلیغ رایگان پادکستمون هست؟

اگه برای پادکستت درست برنامه‌ریزی کرده باشی و بهش علاقه داشته باشی، اولین راه اینه که توی شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام یک صفحه براش درست کنی. توی این صفحه، میتونی لینک پادکست خودت رو بذاری و براش شروع کنی به تولید محتوا کردن. اینطوری هم یک صفحه برای پادکستت توی اینستاگرام داری و هم داری پادکستت رو به بقیه تبلیغ می‌کنی.

حتی می‌تونی یه کانال تلگرام بسازی مخصوص پادکستت.

باز هم تأکید می‌کنیم که هرچند خیلی افراد ممکنه این مرحله رو انجام ندن، اما باید به این نکته توجه کنین که پادکست شما متناسب با موضوعی که انتخاب کردین، احتمالاً رقبا یا نمونه‌های مشابه زیادی داره. برای همین باید تلاش کنین تا پادکست خودتون رو به شکل‌های مختلفی معرفی کنین.

اشتباهات زمان شروع ساخت پادکست

شرح مراحل اولیه آموزش ساخت پادکست بدون تجهیزات گران به اتمام رسید. حالا به اشتباهاتی می‌پردازیم که در روزهای اولیه شروع پادکست، نباید انجام بدین.

• کمال‌گرایی رو فراموش کن: برای شروع، کمال‌گرایی رو باید بذارین کنار. هیچکس نمی‌تونه انتظار داشته باشه که اولین قسمت پادکست بدون نقص باشه. اگه خودت احساس می‌کنی چیزی که ساختی کامل نیست، مطمئن باش که قسمت‌ها بعدی خیلی بهتر میشن.
• عدم استفاده از موزیک غیرمجاز: یادت باشه از آهنگ‌های بدون کپی‌رایت باید استفاده کنی. آهنگ‌های بدون کپی‌رایت چیه؟ توی مطلب «معرفی بهترین سایت‌های دانلود آهنگ بدون کپی رایت برای پادکست» مفصل دربارشون توضیح دادیم.

• اپیزودهای خیلی طولانی نساز: برای شروع، نیازی نیست چند ساعت صدا ضبط کنین! اولین ایپزودها اگه ۱۰ تا ۲۰ دقیقه هم باشن کافیه.
• بی‌توجهی به مخاطب: بازخورد مخاطب‌های پادکستت رو جدی بگیر. در واقع مخاطبا خودشون می‌تونن بهترین راهنما تو برای ساخت قسمت‌های بعدی باشن.

چطوری از ساخت پادکست خسته نشیم؟

نکته مهم دیگه اینه که خیلی از پادکسترها بعد از 3 – 4 قسمت ممکنه خسته بشن. این اتفاق طبیعیه و احتمالاً برای شما هم پیش بیاد، اما برای اینکه این اتفاق نیفته چه کاری باید انجام بدیم؟ مهم‌ترین جوابی که اینجا وجود داره احتمالاً برنامه‌ریزی درست هست و به نکات زیر حتماً باید توجه کنین:

• قبل از شروع، حداقل ۳ اپیزود آماده کن.
• یه برنامه منظم داشته باش (هفتگی یا دو هفته‌ای).
• برای خودت هدف کوچیک تعیین کن، مثلاً رسیدن به ۱۰۰ شنونده اول.

جمع‌بندی: مسیر ساده و بدون هزینه برای شروع ساخت پادکست

اگه به ساخت پادکست علاقه داری ولی تجهیزات گرون یا حرفه‌ای براش نداری، اول از همه بدون که خیلی‌ها این شرایط رو دارن. و خب اصلا نیازی به تجهیزات گرون نداری تا بتونی ساخت پادکست رو شروع کنی.

اگه هیچ بودجه‌ای نداری توی فهرست زیر یه سناریوی واقعی و ساده رو برای شروع ساخت پادکستت لیست کردیم که همه مراحلش رو شامل میشه:

• ضبط با گوشی و هندزفری.
• ویرایش با Audacity.
• حذف نویز صدا با Adobe Enhance.
• آپلود توی شنوتو.
• طراحی کاور با Canva.
• تبلیغ توی شبکه‌های اجتماعی.

تمام مراحل بالا بدون هیچ هزینه‌ای انجام میشن.

توی این مطلب سعی کردیم تا بهتون بگیم که ساخت پادکست اون غولی که توی ذهنت فکر می‌کنی نیست. هرچند داشتن یک پادکست می‌تونه زحمت خودش رو داشته باشه و به تلاش زیادی هم نیاز داره (که تمام شیوه‌های تولید محتوا هم همینطوره)، اما با وجود ابزارهایی که توی سال 2025 وجود داره، شاید ساخت پادکست خیلی ساده‌تر از قبل باشه.

سوالات متداول